Η παραδοχή του Αλεξάντρ Μεντβέντεφ ότι οι μέσες τιμές πώλησης αερίου στην Ευρώπη απέχουν 30% από την τιμή πώλησης του αερίου στην Ελλάδα, δίνει την πραγματική διάσταση των προσδοκιών της ρωσικής πλευράς στην αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ. Όπως κατ’ επανάληψη έχει γράψει το «Κ» αλλά και το Capital.gr το υπερτίμημα που φερόταν να προσφέρει η Gazprom για τη ΔΕΠΑ αποτελούσε στην πράξη μια αμυντική κίνηση για την υπεράσπιση μιας αγοράς με μεγάλα περιθώρια κέρδους.
Και βέβαια το γεγονός ότι οι όροι του διαγωνισμού ήταν τέτοιοι που επέτρεπαν στο μεγαλύτερο παραγωγό αερίου και προμηθευτή της ΕΕ να συμμετάσχει στη διαδικασία έδινε εξαρχής στους Ρώσους ένα τεράστιο πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού: όταν από την ελληνική αγορά λόγω ακριβότερων τιμών υπάρχει επιπλέον κέρδος σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η Gazprom θα μπορούσε να αποσβέσει σε τρία χρόνια την εξαγορά της ΔΕΠΑ. Τα νούμερα άλλωστε είναι αδιαμφισβήτητα, αφού το επιπλέον κόστος που πληρώνουν οι Έλληνες καταναλωτές κυμαίνεται στα 250 με 300 εκατ. δολάρια ετησίως.
Εκείνο λοιπόν που εν πρώτοις πέτυχε η Gazprom ήταν να διώξει όλους τους επίδοξους ανταγωνιστές – μνηστήρες, οι οποίοι θα μπορούσαν να πιέσουν για καλύτερες τιμές.
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι γιατί χάλασε το deal;
Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση εγκλωβίστηκε στο υπερτίμημα που οι Ρώσοι έβαλαν στο τραπέζι εκμεταλλευόμενοι την «τρύπα» στους όρους της προκήρυξης: στην προηγούμενη απόπειρα αποκρατικοποίησης, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, είχε απαγορευτεί να καταθέσουν προσφορές προμηθευτές παραγωγοί, προκειμένου να αποφευχθούν τέτοιου είδους προβλήματα. Στη νέα αποκρατικοποίηση δεν υπήρχε σχετική μνεία, με αποτέλεσμα το παιχνίδι να έχει ουσιαστικά προδιαγεγραμμένη πορεία.
Για τη μη κατάθεση προσφοράς, κάποιες πληροφορίες θέλουν τους Ρώσους να συνειδητοποιούν ότι εάν δώσουν έκπτωση στην τιμή του αερίου, το αρχικό υπερτίμημα να μη δικαιολογείται με εμπορικούς όρους. Το κατά πόσο προέκυψαν νέα δεδομένα που οδήγησαν τους Ρώσους να αλλάξουν στάση την τελευταία στιγμή ή εάν επρόκειτο για στρατηγική τακτική επιλογή, απομένει να φανεί στο άμεσο κιόλας μέλλον.
Κάποιες πληροφορίες θέλουν να έχει υπάρξει επαφή της Gazprom με την Κομισιόν την περασμένη εβδομάδα, κατά την οποία οι αρχές ανταγωνισμού διαμήνυσαν ότι η ΔΕΠΑ θα εξεταστεί «πακέτο» με την έρευνα για μονοπωλιακές πρακτικές της ρωσικής εταιρείας σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Πολωνία και η Βουλγαρία. Πρακτικά δηλαδή η εξέταση της εξαγοράς θα γινόταν μετά από 1 με 1,5 χρόνο.
Πέρα από τη σεναριολογία που διακινείται πάντως, η κυβέρνηση έχει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να διαπιστώσει εάν οι Ρώσοι εννοούν τα περί στρατηγικής σχέσης με την Ελλάδα: θα πρέπει άμεσα να θέσει στο τραπέζι θέμα επαναδιαπραγμάτευσης της τιμής του αερίου και μείωσης του κόστους στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου τουλάχιστον (-30%).
Εκτός βεβαίως από τις... «αγαθές» προθέσεις της Μόσχας, η κυβέρνηση σε μια τέτοια κίνηση θα έχει και πολυάριθμους συμμάχους, ιδιαίτερα στις Βρυξέλλες.
Να αναφέρουμε μόνο ότι στην Ευρώπη, αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες ζήτησαν και έκατσαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Gazprom, ενώ ακόμη και εκείνες που δεν κατέληξαν σε συμφωνία προσέφυγαν στη διεθνή διαιτησία, εξαναγκάζοντας το ρωσικό γίγαντα να δώσει μειώσεις που ξεπέρασαν το 2012 τα 3 δισ. δολάρια.
Στην Ελλάδα πάντως η μετακύλιση κάποιων μικρών εκπτώσεων που έδωσε η Gazprom στη ΔΕΠΑ –εκπτώσεις πχ προς την ενεργοβόρο βιομηχανία– πάγωσε ενόψει... αποκρατικοποίησης από το ΤΑΙΠΕΔ.
Σύμφωνα πάντως με τη δεύτερη ανακοίνωση της Gazprom και τις δηλώσεις του Α. Μεντβέντεφ, η Gazprom δηλώνει παρούσα στην ελληνική αγορά και επαναλαμβάνει το ενδιαφέρον της για αυτήν, γεγονός που δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για επαναδιαπραγμάτευση των τιμών και ελάφρυνση του τεράστιου κόστους που επιβαρύνονται οι Έλληνες καταναλωτές στο αέριο, συγκριτικά με την Ε.Ε.
ΔΕΣΦΑ – ΕΛΠΕ
Σε σχέση με την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ πάντως, η εκτίμηση που υπάρχει στο κυβερνητικό στρατόπεδο είναι ότι το τίμημα που προσφέρει η Socar είναι ανταγωνιστικό και ξεπερνά την αποτίμηση των 600 εκατ. ευρώ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η προσφορά της Socar ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ για το 66% του ΔΕΣΦΑ, δηλαδή προσφέρεται ένα τίμημα αρκετά πάνω από την αποτίμηση. Εφόσον επιβεβαιωθεί η θετική προσδοκία της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ για το ΔΕΣΦΑ τότε αποχωρεί από μέτοχος του διαχειριστή του συστήματος φυσικού αερίου ο όμιλος των ΕΛΠΕ που πουλάει μαζί με το Δημόσιο το ποσοστό του. Από το συνολικό 66% που διατίθεται δηλαδή, το 31% είναι το ποσοστό του δημοσίου και το 35% το ποσοστό των Ελληνικών Πετρελαίων.
Η εξέλιξη αυτή ξεμπλοκάρει εν μέρει και την πώληση του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων, καθώς με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία, υπάρχουν ρήτρες ανεξαρτησίας και διαχωρισμού για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο κομμάτι της εμπορίας και στο κομμάτι της παραγωγής (unbundling) που πιθανόν να εμπόδιζαν την πώληση των ΕΛΠΕ πχ στη Gazprom.
Πηγή : capital.gr
Και βέβαια το γεγονός ότι οι όροι του διαγωνισμού ήταν τέτοιοι που επέτρεπαν στο μεγαλύτερο παραγωγό αερίου και προμηθευτή της ΕΕ να συμμετάσχει στη διαδικασία έδινε εξαρχής στους Ρώσους ένα τεράστιο πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού: όταν από την ελληνική αγορά λόγω ακριβότερων τιμών υπάρχει επιπλέον κέρδος σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η Gazprom θα μπορούσε να αποσβέσει σε τρία χρόνια την εξαγορά της ΔΕΠΑ. Τα νούμερα άλλωστε είναι αδιαμφισβήτητα, αφού το επιπλέον κόστος που πληρώνουν οι Έλληνες καταναλωτές κυμαίνεται στα 250 με 300 εκατ. δολάρια ετησίως.
Εκείνο λοιπόν που εν πρώτοις πέτυχε η Gazprom ήταν να διώξει όλους τους επίδοξους ανταγωνιστές – μνηστήρες, οι οποίοι θα μπορούσαν να πιέσουν για καλύτερες τιμές.
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι γιατί χάλασε το deal;
Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση εγκλωβίστηκε στο υπερτίμημα που οι Ρώσοι έβαλαν στο τραπέζι εκμεταλλευόμενοι την «τρύπα» στους όρους της προκήρυξης: στην προηγούμενη απόπειρα αποκρατικοποίησης, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, είχε απαγορευτεί να καταθέσουν προσφορές προμηθευτές παραγωγοί, προκειμένου να αποφευχθούν τέτοιου είδους προβλήματα. Στη νέα αποκρατικοποίηση δεν υπήρχε σχετική μνεία, με αποτέλεσμα το παιχνίδι να έχει ουσιαστικά προδιαγεγραμμένη πορεία.
Για τη μη κατάθεση προσφοράς, κάποιες πληροφορίες θέλουν τους Ρώσους να συνειδητοποιούν ότι εάν δώσουν έκπτωση στην τιμή του αερίου, το αρχικό υπερτίμημα να μη δικαιολογείται με εμπορικούς όρους. Το κατά πόσο προέκυψαν νέα δεδομένα που οδήγησαν τους Ρώσους να αλλάξουν στάση την τελευταία στιγμή ή εάν επρόκειτο για στρατηγική τακτική επιλογή, απομένει να φανεί στο άμεσο κιόλας μέλλον.
Κάποιες πληροφορίες θέλουν να έχει υπάρξει επαφή της Gazprom με την Κομισιόν την περασμένη εβδομάδα, κατά την οποία οι αρχές ανταγωνισμού διαμήνυσαν ότι η ΔΕΠΑ θα εξεταστεί «πακέτο» με την έρευνα για μονοπωλιακές πρακτικές της ρωσικής εταιρείας σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Πολωνία και η Βουλγαρία. Πρακτικά δηλαδή η εξέταση της εξαγοράς θα γινόταν μετά από 1 με 1,5 χρόνο.
Πέρα από τη σεναριολογία που διακινείται πάντως, η κυβέρνηση έχει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να διαπιστώσει εάν οι Ρώσοι εννοούν τα περί στρατηγικής σχέσης με την Ελλάδα: θα πρέπει άμεσα να θέσει στο τραπέζι θέμα επαναδιαπραγμάτευσης της τιμής του αερίου και μείωσης του κόστους στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου τουλάχιστον (-30%).
Εκτός βεβαίως από τις... «αγαθές» προθέσεις της Μόσχας, η κυβέρνηση σε μια τέτοια κίνηση θα έχει και πολυάριθμους συμμάχους, ιδιαίτερα στις Βρυξέλλες.
Να αναφέρουμε μόνο ότι στην Ευρώπη, αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες ζήτησαν και έκατσαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Gazprom, ενώ ακόμη και εκείνες που δεν κατέληξαν σε συμφωνία προσέφυγαν στη διεθνή διαιτησία, εξαναγκάζοντας το ρωσικό γίγαντα να δώσει μειώσεις που ξεπέρασαν το 2012 τα 3 δισ. δολάρια.
Στην Ελλάδα πάντως η μετακύλιση κάποιων μικρών εκπτώσεων που έδωσε η Gazprom στη ΔΕΠΑ –εκπτώσεις πχ προς την ενεργοβόρο βιομηχανία– πάγωσε ενόψει... αποκρατικοποίησης από το ΤΑΙΠΕΔ.
Σύμφωνα πάντως με τη δεύτερη ανακοίνωση της Gazprom και τις δηλώσεις του Α. Μεντβέντεφ, η Gazprom δηλώνει παρούσα στην ελληνική αγορά και επαναλαμβάνει το ενδιαφέρον της για αυτήν, γεγονός που δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για επαναδιαπραγμάτευση των τιμών και ελάφρυνση του τεράστιου κόστους που επιβαρύνονται οι Έλληνες καταναλωτές στο αέριο, συγκριτικά με την Ε.Ε.
ΔΕΣΦΑ – ΕΛΠΕ
Σε σχέση με την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ πάντως, η εκτίμηση που υπάρχει στο κυβερνητικό στρατόπεδο είναι ότι το τίμημα που προσφέρει η Socar είναι ανταγωνιστικό και ξεπερνά την αποτίμηση των 600 εκατ. ευρώ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η προσφορά της Socar ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ για το 66% του ΔΕΣΦΑ, δηλαδή προσφέρεται ένα τίμημα αρκετά πάνω από την αποτίμηση. Εφόσον επιβεβαιωθεί η θετική προσδοκία της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ για το ΔΕΣΦΑ τότε αποχωρεί από μέτοχος του διαχειριστή του συστήματος φυσικού αερίου ο όμιλος των ΕΛΠΕ που πουλάει μαζί με το Δημόσιο το ποσοστό του. Από το συνολικό 66% που διατίθεται δηλαδή, το 31% είναι το ποσοστό του δημοσίου και το 35% το ποσοστό των Ελληνικών Πετρελαίων.
Η εξέλιξη αυτή ξεμπλοκάρει εν μέρει και την πώληση του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων, καθώς με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία, υπάρχουν ρήτρες ανεξαρτησίας και διαχωρισμού για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο κομμάτι της εμπορίας και στο κομμάτι της παραγωγής (unbundling) που πιθανόν να εμπόδιζαν την πώληση των ΕΛΠΕ πχ στη Gazprom.
Πηγή : capital.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου